فریم ورک جنگو (Django) چیست؟ چرا باید از آن استفاده کرد؟
امروزه وب سایتها و برنامههای تحت وب بخش بزرگی از زندگی روزمره ما را تشکیل میدهند و داشتن ابزارهای قدرتمند برای توسعه سریع، امن و قابل نگهداری اهمیت ویژهای دارد. جنگو (Django)، فریم ورک متن باز پایتون، با ارائه امکانات گسترده و معماری منظم، این امکان را برای توسعه دهندگان فراهم میکند تا وب سایتها و اپلیکیشنهای پیچیده را به سادگی ایجاد و مدیریت کنند. در این مقاله با تاریخچه، ویژگیها، مزایا و چالشهای جنگو آشنا میشویم و نگاهی به مقایسه آن با دیگر فریم ورکهای محبوب خواهیم داشت.
جنگو (Django) چیست؟
جنگو یک فریم ورک است که امکان توسعه سایتهای امن و قابل نگه داری را در کوتاهترین زمان ممکن میسازد. این فریم ورک توسط توسعه دهندگان پایتون ساخته شده تا برنامه نویسی سمت وب را آسانتر از همیشه کند. Django رایگان، متن باز و بسیار قدرتمند است، همچنین جامعه فعال آن پشتیبانی گسترده و متنوعی ارائه میدهند.
تاریخچه جنگو
در سالهای 2003 تا 2005 یک تیم مسئول سایتهای خبری و روزنامهای متوجه شدند بخش زیادی از کدها در وب سایتهای مختلف در حال تکرار هستند. از همین رو کدهای مشترک را به شکل یک ابزار قابل استفاده درآوردند و به صورت متن باز منتشر کردند. این فریم ورک در طول سالها در حال رشد و بهتر شدن بوده است و در سال 2023 نسخه 5.0 آن نیز عرضه شد.
ویژگیهای جنگو
فریم ورک جنگو ویژگیهای زیادی دارد و این ویژگیها باعث شده بسیاری از توسعه دهندگان به آن علاقه مند باشند.
فریم ورکی کامل
هر چیزی که برنامه نویسان و توسعه دهندگان به آن نیاز دارند، به صورت پیش فرض در جنگو وجود دارد. جنگو فلسفه Batteries included را پیروی میکند و این موضوع به این معناست که اجزا به صورت یکپارچه کار میکنند و اصول مشابهی دارند.
امنیت بالا
جنگو چارچوبی برای توسعه دهندگان طراحی کرده تا از بسیاری از مشکلات و کارهایی که باعث ایجاد اختلالات امنیتی میشوند، دوری کنند. همچنین در جنگو مدیریت حسابها و گذرواژهها با روشی ایمن انجام میشود و از قرار گرفتن نشستها در کوکیها جلوگیری میکند. این موارد باعث افزایش امنیت این فریم ورک شده و آن را برای توسعه دهندگان محبوب ساخته است.
چند منظوره
یکی از ویژگیهای مهم جنگو، کار کردن آن با هر فریم ورک سمت کلاینتی است. Django کاملا چند منظوره است و از آن میتوان در ساخت هر نوع وب سایتی استفاده کرد. سایتهای خبری، مدیریت محتوا، شبکههای اجتماعی و… با جنگو قابل توسعه هستند.
مقیاس پذیری
معماری جنگو مولفه محور است، به این معنا که هر قسمت به صورت مستقل است و در مواقع نیاز، میتواند جایگزین شود. این موضوع باعث میشود، مقیاس پذیری جنگو افزایش یابد.
قابل حمل
جنگو یک فریم ورک پایتونی است که روی پلتفرمهای مختلفی قابلیت اجرا دارد و وابستگی به یک پلتفرم ندارد. از دیگر ویژگیهای آن نیز میتوان به پشتیبانی جنگو از طرف ارائه دهندگان میزبانی وب اشاره داشت. سایتهای Django با زیر ساختهای مخصوصی از طرف ارائه دهندگان پشتیبانی میشوند. برای میزبانی وب سایتهای جنگو میتوان از سرور مجازی پویان آی تی استفاده کرد که پایداری، امنیت و دسترسی کامل به منابع سرور را فراهم میکند
ORM قدرتمند
جنگو یک ORM قدرتمند دارد که به شما امکان میدهد به صورت شی گرا با پایگاه داده کار کنید. استفاده از این ORM پیچیدگیهای SQL را کاهش داده و کار با پایگاه داده را بسیار ساده و روان میکند.
چالشهای جنگو
هیچ فریم ورکی بی نقص نیست، جنگو نیز همین طور.
یادگیری و آموزش
با این که جنگو جامعه کاربری فعالی دارد از طرفی نیز منابع آموزشی برای آن گسترده و زیاد است، اما یادگیری آن کمی دشوار است. برای یادگیری آن باید تلاش زیادی داشته باشید و نسبت به فریم ورکهای دیگر وقت بیشتری نیاز دارد.
پروژههای کوچک
بهتر است از جنگو برای پروژههای کوچک و با پیچیدگی کم استفاده نشود، چرا که باعث ایجاد سنگینی و مشکلات در پروژه میشود و در کل توصیه نمیشود.
چرا باید از جنگو استفاده کرد؟
- جنگو با ارائه بسیاری از امکانات و نیازهای توسعه دهندگان به صورت پیش فرض، آنها را از ابزارهای جانبی بی نیاز میسازد.
- معماری آن و منطق برنامه، باعث میشود نگهداری و نظم دادن کدها آسانتر شود.
- با اشیای پایتون میتوان با پایگاه داده کار کرد و نیازی به کوئری SQL ندارد.
- جامعه کاربری بالا و منابع آموزشی زیادی دارد.
- به توسعه سرعت میدهد و در زمان و هزینهها صرفه جویی میکند.
- امنیت بالایی دارد و محافظت داخلی در برابر Injection ،CSRF و XSS ارائه میدهد.
تفاوت کتابخانه و فریم ورک چیست؟
تفاوت اصلی کتابخانه و فریم ورک در میزان کنترل برنامه است. در استفاده از کتابخانه، این برنامه نویس است که هر زمان نیاز داشته باشد، کتابخانه را فراخوانی میکند و از توابع و کلاسهای آن استفاده میکند؛ یعنی کنترل جریان برنامه کاملا در اختیار برنامه نویس است. اما در فریم ورک، این فریم ورک است که کنترل کلی برنامه را در دست دارد و برنامه نویس باید کدهای خود را طبق قوانین، ساختار و چارچوبی که فریم ورک تعیین کرده است، بنویسد. به بیان سادهتر، در کتابخانه «شما کتابخانه را صدا میزنید»، اما در فریم ورک «فریم ورک شما را صدا میزند». به همین دلیل فریم ورکها معمولا ساختارمندتر، منظمتر و مناسب پروژههای بزرگ هستند، در حالی که کتابخانهها انعطاف پذیری بیشتری به برنامه نویس میدهند.
مقایسه فریم ورکهای Django و FastAPI
در اینجا دو فریم ورک پایتون را که بسیار هم محبوب هستند، با هم مقایسه میکنیم.
| معیار | FastAPI | Django |
|---|---|---|
| نوع فریم ورک | API محور | فول استک |
| سرعت | بسیار بالا | متوسط |
| یادگیری | آسانتر | سختتر |
| مستندات خودکار | دارد | ندارد |
| پشتیبانی Async | کامل | محدود |
| ORM | ندارد | دارد |
| پنل ادمین | ندارد | دارد |
| امنیت | خوب | بسیار بالا |
| پروژههای کوچک | مناسب | نامناسب |
| پروژههای بزرگ | مناسب (Microservice) | بسیار مناسب |
جنگو چه ساختاری دارد؟
معماری فریم ورک جنگو (MTV) Model-Template-View است. M یا Model نشان دهنده ساختار پایگاه داده و دادهها است. T یا Template تعیین کننده چگونگی نمایش رابط کاربری است. V یا View مدیریت کننده منطق برنامه بوده و تعیین میکند در قالب چه دادهای نمایش یابد.
کلام آخر
جنگو یک فریم ورک قدرتمند و جامع پایتون است که توسعه وب را سریعتر، امنتر و سازمان یافتهتر میکند. با امکانات پیش فرض گسترده، معماری مقیاس پذیر و جامعه کاربری فعال، Django انتخابی مطمئن برای پروژههای متوسط و بزرگ است. اگر چه یادگیری آن ممکن است زمان بیشتری نیاز داشته باشد، اما تواناییهای آن در مدیریت دادهها، امنیت بالا و انعطاف پذیری آن ارزش سرمایه گذاری زمان و تلاش را دارد. به همین دلیل، جنگو همچنان یکی از محبوبترین فریم ورکهای وب در دنیای پایتون محسوب میشود.
سوالات متداول
جنگو برای پروژههای متوسط و بزرگ مناسب است، مانند سایتهای خبری، شبکههای اجتماعی، فروشگاههای اینترنتی و سیستمهای مدیریت محتوا. برای پروژههای خیلی کوچک، ممکن است کمی سنگین باشد.
بله، جنگو امنیت بالایی دارد و از حملاتی مثل SQL Injection ،XSS و CSRF پیش گیری میکند. مدیریت حسابها و گذرواژهها نیز به صورت ایمن انجام میشود.
منابع
- https://developer.mozilla.org/en-US/docs/Learn_web_development/Extensions/Server-side/Django/Introduction
- https://www.geeksforgeeks.org/python/what-is-django-web-framework/
اولین دیدگاه را اضافه کنید.